ජෙහාන් පෙරේරා
රජයේ ජ්‍යෙෂ්ඨතම සාමාජිකයකු වන කෘෂිකර්ම අමාත්‍ය කේ.ඩී. ලාල්කාන්ත, හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ සම්බන්ධයෙන් කළ ප්‍රකාශයක් කතාබහට ලක්වී ඇත. වත්මන් අන්තර්ජාතික ආර්ථික ක්‍රමය සහ රට මුහුණදෙන ආර්ථික අභියෝග පිළිබඳව හිටපු ජනාධිපතිවරයාට හොඳ අවබෝධයක් ඇති බව අමාත්‍ය ලාල්කාන්ත පැවැසීය. නව ලිබරල්වාදය තුළ මුල් බැසගත්, ඔහුගේ ප්‍රවේශය විසින් හැඩගස්වන සුවිශේෂී ලෝක දැක්මක් හිටපු ජනාධිපතිවරයාට ඇති බව ඔහු ප්‍රකාශ කර තිබිණි. “නව ලිබරල්වාදය දෙසට මෙම මාරුවීම අප දැන් දකින තත්වයයි. ශ්‍රී ලංකාවේ නව ලිබරල්වාදය විවෘතව වැළඳගත් පළමු දේශපාලනඥයා රනිල්ය” යැයි ඔහු සඳහන් කළේය. “ඔහු මෙම ක්ෂේත්‍රයේ දැනුමැති පුද්ගලයාය”.
හිටපු ජනාධිපතිවරයා අගය කිරීම සහ 2022 දී රට වැටී තිබූ ආර්ථික අගාධයෙන් ගොඩගැනීමට කළයුතු දේ පිළිබඳ ඔහුගේ අවබෝධය පිළිබඳව අදහස් පළකිරීම, අන්තර්ජාතික මූල්‍ය අරමුදලේ(IMF) ගිවිසුමට බැඳීසිටීම සඳහා රජය දක්වන සාධාරණීකරණය ලෙස අර්ථ දැක්විය හැකිය. වත්මන් ආණ්ඩුව බලයට පත්කළ පසුගිය මැතිවරණයට පෙර, ජාතික ජන බලවේගයේ ස්ථාවරය වූයේ IMF ගිවිසුම අසමතුලිත බවත්, රටේ ජනතාවගෙන් දුප්පත් කොටස් කෙරෙහි එහි බලපෑම ඉතා දැඩි බැවින්, ඒ පිළිබඳව නැවත සාකච්ඡා කළ යුතු බවත්ය. එම මැතිවරණවලදී, ජාතික ජන බලවේගයේ ජයග්‍රහණයකින් පසුව, IMF සමඟ ඇතිකර ගත් එකඟතාවන් බිඳවැටීමකට සහ අලුත් ආර්ථික අස්ථාවරත්වයකට තුඩුදෙනු ඇතැයි යන කනස්සල්ල පැවැතිණි. එහෙත් එවැන්නක් සිදුනොවූ අතර, දැන් ආණ්ඩුව හිටපු ජනාධිපතිවරයාගේ මාර්ගයෙන් ඉදිරියට සිතමින් සිටින බව පෙනේ.
එම උත්සවයේදීම කතාකළ අමාත්‍ය ලාල්කාන්ත, රාජ්‍ය අංශයේ අකාර්යක්ෂමතාව සහ අතිරික්ත කාර්ය මණ්ඩලය පිළිබඳව ද කණගාටු වූ බව ප්‍රවෘත්ති වාර්තාවල දැක්වේ. දූෂණය සහ අකාර්යක්ෂමතාව මැඩපැවැත්වීම සඳහා රජය ගන්නා උත්සාහයන් ගැන ද ඔහු සඳහන් කර ඇති අතර, මෙම ගැටළු විසඳීම සඳහා වත්මන් දේශපාලන නායකත්වයේ කැපවීම අගය කළ නමුත්, රාජ්‍ය අංශයේ ප්‍රතිසංස්කරණ තවමත් සිදුවෙමින් පවතින බව සඳහන් කර තිබේ. පද්ධතිය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමට සහ රජයේ නිලධරයෙන් පිටත පුද්ගලයන් ඉහළ මට්ටමේ තනතුරුවලට පත්කිරීමට රජය ගන්නා උත්සාහයන්ට ප්‍රතිරෝධයක් ඇති බවට වාර්තා පවතී. “ජනාධිපතිවරයාගේ සිට මන්ත්‍රීවරුන් දක්වා රජය දූෂණය නතර කර ඇත. කෙසේවෙතත්, රාජ්‍ය අංශය ප්‍රතිසංස්කරණය කළ යුතු අතර, අපි එම ක්‍රමය සෙමින් නමුත් ස්ථාවරව වෙනස් කරන්නෙමු,” අමාත්‍යවරයා සඳහන් කරයි. අකාර්යක්ෂම රාජ්‍ය අංශයට මුහුණදීම සඳහා රජය පුළුල් උපදේශනයක් සහිතව, පුළුල් ක්‍රියාවලියක් සහ මාර්ග සිතියමක් සකස් කළ යුතුය. කිසිදු රටකට එහි රාජ්‍ය සේවයෙන් බැහැරව කටයුතු කළ නොහැකිය.
රජයේ විශ්වාසය
දුර්වලතාව පිළිගැනීමක් හෝ වක්‍රව උදව් ඉල්ලා සිටීමක් වෙනුවට, පරාජිත ප්‍රතිවාදියකුගේ ශක්තීන් සහ කුසලතා අගය කිරීමේ හැකියාව, තමන්ගේම ශක්තියේ ලකුණකි. මේ අනුව, අමාත්‍ය ලාල්කාන්ත හිටපු ජනාධිපතිවරයාට ප්‍රශංසා කිරීම, ජාතික ජන බලවේග ආණ්ඩුව ගමන් කරන මාර්ගයේ සාර්ථකත්වය කෙරෙහි ඇති විශ්වාසයේ ලකුණක් ලෙස දැකිය හැකිය. මැතිවරණ ජයග්‍රහණය කිරීමෙන් පසු, ජාතික ජන බලවේග ආණ්ඩුව IMF සහ අනෙකුත් අන්තර්ජාතික ණයහිමියන් සමඟ හොඳ ක්‍රියාකාරී සම්බන්ධතාවක් ඇතිකර ගැනීමට වේගයෙන් පියවර ගෙන තිබේ. ඇත්ත වශයෙන්ම, විස්තීරණ අරමුදල් පහසුකම් වැඩසටහනේ සිව්වැනි සමාලෝචනය පිළිබඳ සාකච්ඡා සඳහා වොෂින්ටන් ඩීසී වෙත ගොස් සිටි රජයේ නියෝජිත පිරිස, ට්‍රම්ප්ගේ තීරුබදු ගැටළුව ශ්‍රී ලංකාවට ඇති බලපෑම පිළිබඳ සාකච්ඡා සඳහා එක්සත් ජනපද රජයේ නියෝජිතයන් හමුවීමට ද කටයුතු කර ඇත.
පසුගිය ආණ්ඩුව එකඟ වූ පරිදි රාජ්‍ය වත්කම් මහාපරිමාණයෙන් පෞද්ගලීකරණය කිරීමේ නිරත නොවී, IMF ගිවිසුම නැවත සාකච්ඡා කිරීම සඳහා ආණ්ඩුව ව්‍යංගයෙන් සම්බන්ධ වී ඇති බව ද සැළකිව යුතු කරුණකි. ශ්‍රීලංකන් ගුවන් සේවය සහ අනෙකුත් විවිධ පාඩු ලබන රාජ්‍ය සංස්ථා වැනි රාජ්‍ය ව්‍යවසායන් අනුප්‍රාප්තික ආණ්ඩු විසින් විශාල මුදල් ප්‍රමාණයක් පොම්ප කර ඇති ආයතන වේ. පෞද්ගලීකරණයේ අවශ්‍යතාව පෙන්වාදුන් අමාත්‍ය ලාල්කාන්ත සඳහන් කළ පරිදි, සිදුවී ඇති සම්පූර්ණ වැරදි කළමනාකරණය සහ මහාපරිමාණ දූෂණ හේතුවෙන් මේවා ලාභදායී ලෙස පවත්වාගෙන ගොස් නොමැත. කෙසේවෙතත්, වත්කම්වලින් පොහොසත් රාජ්‍ය ව්‍යවසායන් (ඒවායේ ඉඩම්, උපකරණ සහ අනෙකුත් යටිතල පහසුකම් සැළකිල්ලට ගනිමින්) පෞද්ගලීකරණය කිරීම අතීතයේ ආණ්ඩු ආධිපත්‍යය දැරූ දූෂිත දේශපාලනඥයන්ට රන් ආකරයක් වී තිබිණි. වත්මන් පාලනය යටතේ රාජ්‍ය-පෞද්ගලික හවුල්කාරිත්වයේ යෙදෙන රාජ්‍ය ව්‍යාපාරවලට එවැනිම ඉරණමක් අත්නොවන බව විශ්වාස කිරීමට හේතු තිබේ. මෙය දූෂණය නැවැත්වීමට පියවර ගෙන ඇති පාලනයක් බව අමාත්‍ය ලාල්කාන්ත තහවුරු කළ අතර, රජයේ ඉහළ දේශපාලන මට්ටමින් වර්තමානයේ කිසිදු අපකීර්තියක් අත්කරගෙන නොමැති බව පෙනේ.
රජය IMF ගිවිසුම පිළිබඳව ව්‍යංගයෙන් නැවත සාකච්ඡා කර ඇති තවත් ක්ෂේත්‍රයක් නම්, ජනගහනයේ දුප්පත් කොටස් කෙරෙහි වැඩි අවධානයක් යොමුකිරීමයි. අස්වැසුම වැඩසටහන හරහා සෘජු ආධාර වශයෙන් දරිද්‍රතා මට්ටමට පහළින් ජීවත්වන අයට සම්පත් වැඩි වශයෙන් වෙන්කිරීම, ඇත්ත වශයෙන්ම තුන්ගුණයකින් වැඩිකිරීම හරහා මෙය සිදුවෙමින් පවතී. සෞඛ්‍ය හා අධ්‍යාපන අංශ සඳහා සම්පත් වැඩි වශයෙන් වෙන්කිරීම හරහා ද ව්‍යංගව නැවත සාකච්ඡා සිදුවෙමින් පවතී. මෙය පෙර ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්තිවලට පටහැනිය. පසුගිය පාලනයේ සැලසුම් යටතේ මහජන සෞඛ්‍ය හා රාජ්‍ය අධ්‍යාපන පද්ධති සඳහා සම්පත් වෙන්කිරීම අවම කිරීමට සහ අබලන් වූ රාජ්‍ය පද්ධති පෞද්ගලික අංශයට පවරා ගැනීමට වැඩි අවස්ථාවන් ලබාදීමට සැලසුම් කර තිබිණි.
දීර්ඝතම කාල පරාසය
ඉදිරි පළාත් පාලන මැතිවරණයට ආණ්ඩුව හොඳ ස්ථාවරයකින් සහභාගී වන බව පෙනේ. මෑතකදී අවසන් වූ සාම්ප්‍රදායික අලුත් අවුරුදු සමයේදී, පෙර වසරවලට වඩා සාර්ථක වූ වීදි මට්ටමේ සාප්පු සවාරි දක්නට ලැබිණි. මැතිවරණ අරමුණු සඳහා සිදුකර ඇති බවට විපක්ෂ දේශපාලනඥයන් පැමිණිලි කළද, රජය විසින් සංවිධානය කළ බුදුන්ගේ පූජනීය දන්ත ධාතූන් වහන්සේ පිළිබඳ ප්‍රදර්ශනය සාමාන්‍ය ජනතාව විසින් බෙහෙවින් අගය කර ඇත. එය නැරඹීම සඳහා පැය ගණනක් සිටගෙන සතුටු කඳුළු සලමින්, අවස්ථාව සඳහා කෘතඥතාව පළකරන දිගු පෝලිම්, ජනතාවගේ සංස්කෘතිය සමඟ ඇති සමීප සම්බන්ධතාවය පෙන්නුම් කළේය.
ඊට අමතරව, දූෂණය, අපරාධ සහ දඬුවම් සම්බන්ධයෙන් ආණ්ඩුව තම පොරොන්දු ඉටුකරමින් සිටී. ප්‍රමුඛ පුද්ගලයන් කිහිපදෙනකු දැනටමත් නීතියේ දැලට හසු වී ඇත. ස්වාධීන අල්ලස් හා දූෂණ කොමිසම නැවත සක්‍රීය කර තිබේ. අතීතයේ දී මෙන් නොව, එම ක්‍රියාවලියට සහාය දක්වන දේශපාලන ක්‍රියාවලියක් සහ නීතියේ ආධිපත්‍යයක් ඇති අතර, නීතිමය ක්‍රියාවලිය ඔස්සේ නඩු පැවරීම් සිදුවෙමින් පවතී. අනුප්‍රාප්තික පාලනයන් විශ්වසනීය ආකාරයකින් විමර්ශනය කිරීමට අපොහොසත් වූ 2019 මතභේදාත්මක පාස්කු බෝම්බ ප්‍රහාරය පිළිබඳව, දැන් දේශපාලන අනුමැතියක් සහිතව සහ නීතියේ ආධිපත්‍යය යටතේ විමර්ශනය කෙරේ. මේ නිසා ප්‍රමුඛ පුද්ගලයන් වඩාත් සුවිශේෂී ආකාරයකින් හැසිරීමට පටන්ගෙන ඇති අතර, එයින් පෙන්නුම් කරන්නේ සත්‍යයේ සෙවුම් ආලෝකය අහිංසකයන් සමූලඝාතනය කිරීමට හේතු වූ නපුරේ මඩ වගුර අනාවරණය කරගැනීමට පටන් ගෙන ඇති බවයි. එසේම, යුද්ධය පැවැති වසරවලදී උතුර හා නැගෙනහිර අතුරුදහන්වූවන් සම්බන්ධයෙන් සත්‍යය සෙවීම සඳහා එම කැපවීමම පෙන්නුම් කළ යුතුව ඇත.
ආණ්ඩුව බලයට පත්කළ පසුගිය මැතිවරණවලදී, රටේ සෑම ප්‍රදේශයක්ම ජාතික ජන බලවේගය ජයග්‍රහණය කළේය. නිදහසේ ආරම්භයේ සිටම පැවැති කැපීපෙනෙන වාර්ගික ධ්‍රැවීකරණය සැළකිල්ලට ගත් විට, මෙය පෙර නොවූ විරූ ජයග්‍රහණයක් විය. තවත් දින කිහිපයකින් පැවැත්වීමට නියමිත පළාත් පාලන මැතිවරණයේදී මෙම සංසිද්ධිය නැවතත් සිදුවීමට ඉඩ තිබේ. කෙසේවෙතත්, රටේ බහුත්ව වාර්ගික, ආගමික සහ දේශපාලන සංයුතිය රජය තුළ සහ උතුර නැගෙනහිර අතුරුදහන්වූවන් සම්බන්ධයෙන් ඔවුන්ගේ තේරීම්ලදී වඩා හොඳින් නියෝජනය කළ යුතුය. දිගු කාලයක් තිස්සේ ප්‍රමාද වූ පළාත් සභා මැතිවරණ පැවැත්වීම මෙහිදී වැදගත් වේ. එමඟින් දිගුකාලීනව රටේ සාර්ථකත්වය සඳහා අත්‍යවශ්‍ය වන බහුත්වවාදය සහ බලය බෙදාගැනීම යන අතුරුදහන් වූ අංගය ආණ්ඩු ක්‍රමයට ගෙන ඒමට හැකිය.
