ශ්රී ලංකාවේ දූෂණය පිලිබදව මහජන අවධානයක් ඇත.
මෙම කෙටි රචනය තුළ, මම එයට මූලික හේතුවක් ගැන කතා කිරීමට උත්සාහ කරමි. එසේම බදුකරණය පිළිබඳ දූෂිතයන්ගේ දෘෂ්ටියට එයට බලපාන්නේ කෙසේදැයි මම සිතමි. අපේ රටේ පොඩි, ලොකු දූෂණය හැමතැනමය. අධික වේගයෙන් රිය පැදවීමේ නීති කඩකිරීමක් නොසලකා හැරීම සඳහා පොලිස් නිලධාරියෙකුට ගෙවීම, නිවාස බලපත්රයක් සඳහා අමතර මුදලක් ගෙවීම හෝ රැකියා අවස්ථා වලදී ලිංගික හිරිහැර කිරීම සාමාන්ය දෙයකි. අපිට තියෙන්නේ දූෂිත සමාජයක්.
මහා පරිමාණ දූෂණයේ හදවත වන්නේ නීති සම්පාදකයින් සහ ව්යාපාරික හෝ ආයතනික පුද්ගලයින් අතර පුනරාවර්තන සම්බන්ධතාවයයි. සීනි හෝ සුදු ළුණු ආනයනය, ඉඩම් පරිහරණය, නොගෙවූ බදු යනාදී වශයෙන් අප දකින ආකාරයේ අපකීර්තිය විමසා බැලුවහොත් එය පැහැදිලිය. ව්යාපාරිකයෙකුට දූෂිත අසාධාරණයක් ලඛා ගන්නේ, බලයේ සිටින 225 දෙනාගෙන් කෙනෙකු වන ව්යවස්ථාදායකයෙකුට ප්රතිලාභ ලැබෙන බැවිනි. දැන් දේශපාලකයිනි, පගාව ගැනීමට බොහෝ හේතු ඇති බවට සැකයක් නැත. එය මුදල් වන අතර මුදලින් බොහෝ දේ කළ හැකිය.
එසේ වුවද, මෙම පුනරාවර්තන සම්බන්ධතාවයට එක් ප්රධාන හේතුවක් වන්නේ ව්යවස්ථාදායකය සඳහා වන මැතිවරණ වියදම් ය. මට තේරෙන විදියට පාර්ලිමේන්තු ආසනය තරගයක වියදම කෝටි 10යි, ජනාධිපතිවරණයකට රුපියල් බිලියන 5-3යි. පැරදුණු අපේක්ෂකයින් පවා, මිත්ර ව්යාපාරිකයන්ගෙන් ලැබෙන මෙම මුදල් යොදවති. වියාපාර වලින්ද, මුදල් එකතු වන බව සැකයක් නැත. පුද්ගලයා තේරී පත් වූ පසු, එය ආපසු ගෙවීමේ කාලයයි. නීති සම්පාදකයාට ඔහුගේ දායකයින්ට දූෂිත සහාය ලබා දිය යුතුය, එසේ නොමැති නම්, ඇත්ත වශයෙන්ම, ඔවුන් නැවත ඔහුට ගෙවනු නොලැබේ. දූෂිත වීමට අකමැති දේශපාලකයෙකු පවා මෙම ක්රමය තුළ ඇත.
මෙම පුලුල්ව පැතිරී ඇති පුනරාවර්තන දූෂණය අප සතුව ඇති දිස්ත්රික් පාදක සමානුපාතික ඡන්ද ක්රමයේ ප්රතිඵලයක් බවට තර්ක කළ හැකිය. ඇත්ත වශයෙන්ම, මෙය පිරිවැය සහ පරිමාණය ඉහළ නැංවීමට උත්ප්රේරකයක් විය හැකි නමුත්, ව්යවස්ථාදායක/ව්යාපාර දූෂණ දශක ගණනාවකට පෙර, සමානුපාතික නියෝජනය, සහ දිස්ත්රික්ක පුරා ඡන්ද පත්රිකා. (පූජ්ය) මාපිටියගම බුද්දරඛිත්ත, බණ්ඩාරනායක මහතාට වෙඩි තැබීමට සහයෝගය දුන්නේ ඔහුව තේරී පත්වීමට වෙහෙස මහන්සි වූ නමුත්, වී ආනයනය කිරීමේ කොන්ත්රාත්තුවක් ප්රතික්ෂේප කළ නිසාය. මෙය 1959 දී ය.
අපි කොහොමද මේකෙන් ගොඩ එන්නෙ? එක පිළිතුරක් සරලයි, නමුත් මා දන්නා තරමින් පාර්ලිමේන්තුවේ කිසිවෙක් එයට සහාය නොදක්වයි.
අපට අවශ්ය වන්නේ ව්යවස්ථාදායක ව්යාපාර සඳහා වන දායකත්වයේ සීමාවන් සහ ව්යාපාර සඳහා වියදම් කිරීමේ සීමාවන් ය.
ප්රජාතන්ත්රවාදී රටක මෙය සාධාරණද? වෙනත් රටවල මෙවන සීමා ඇත්ද? ධනවත්ම, දූෂිතම ව්යාපාරිකයන් තෝරා පත් කර ගන්න පාර්ලිමේන්තුවක් අපට අවශ්ය නැතිනම් එය ඇත්තෙන්ම ඉතා සාධාරණය. ඔව්, එය බොහෝ රටවල භාවිතා වේ. උදාහරණයක් ලෙස, බෙල්ජියම, කැනඩාව, චිලී, ප්රංශය, ග්රීසිය, අයිස්ලන්තය, අයර්ලන්තය, ඊශ්රායලය, ජපානය, දකුණු කොරියාව, පෝලන්තය සහ ස්ලෝවේනියාව යන රටවල දායක මුදල් සහ ප්රචාරක වියදම් යන දෙකම නීතියෙන් සීමා වේ. මෙම රටවල මැතිවරණ සඳහා වියදම් සීමා වේ: ඔස්ට්රියාව, හංගේරියාව, ඉතාලිය, නවසීලන්තය, ස්ලෝවැකියාව සහ එක්සත් රාජධානිය. ෆින්ලන්තයේ සහ එක්සත් ජනපදයේ, දායක මුදල් සීමිත නමුත් වියදම් එසේ නොවේ.
මෙ සටහන ඉතා කෙටියි. ඇත්ත වශයෙන්ම, ප්රමාණයන් සහ සීමාවන් සංකීර්ණ කාරණයකි. එය තවත් සාකච්ඡාවක් වේවා; මෙහිදී මම අවධාරණය කරන්නේ සෑම අපේක්ෂකයෙකුම ඕනෑම මැතිවරණ කාලපරිච්ඡේදයක දේශපාලන උත්සවයට සතියකට පසු වෙබ් අඩවියක, උත්සවයේ පිරිවැය සහ එයට දායක වන අය, ඉදිරිපත් කළ යුතු බවය. මහජනතාව, සිවිල් සංවිධාන සහ වැදගත් ලෙස ඔවුන්ගේ විරුද්ධවාදීන් එය පරීක්ෂා කරනු ඇත. මැතිවරණයෙන් පසු අධිකරණයක අභියෝගයක් එල්ල වූ විට, දී ඇති සීමාවන්ට අනුගත වන විගණනය කරන ලද ගිණුම් අධිකරණයට ඉදිරිපත් නොකළහොත්, නීති සම්පාදකයා තනතුරෙන් ඉවත් කරනු ලැබේ.
මෙහි අදහස නම්, නීතිය හරහා නව ව්යවස්ථාදායක ක්රමයක් ගොඩනැගීමයි, එහිදී මන්ත්රීවරයෙකුගේ මැතිවරණ ජයග්රහණය රඳා පවතින්නේ මිලියන 100 ක් වියදම් කිරීම මත නොව, මිලියන 1ක් වැනි ඉතා සුළු මුදලක්, රු. 10,000 වර්ධක මත ගොඩ නැගීමය. මන්ත්රීවරයෙකුට ශ්රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරුවරයෙකුට ගෙවන වැටුපක් තිබිය යුතු අතර, ගමන් බිමන් සඳහා ලීසිං වාහනයක් තිබිය යුතුය, නමුත් වෙන කිසිවක් අවශ්ය නැත.
මෙය සාර්ථක වුවහොත්, හෝ උත්සාහ කළහොත්, අපහසු වන්නේ බොහෝ නීති සම්පාදකයින් පමණක් නොව, ධනවත්, දූෂිත ව්යාපාරිකයන්ය. ඔවුන්ගේම ප්රයෝජනය සඳහා මැතිවරණ ව්යාපාරය සඳහා වියදම් කිරීමට කැමති වේ. තවද මෙයට එරෙහිව සටන් කරනු ඇත, මක්නිසාද යත්, ව්යවස්ථාදායක/ව්යාපාරික දූෂණ හරහා ප්රාග්ධනය උපයා ගන්නා ආකාරය මෙයයි.
මේ වන විට 6% ත් 36% ත් අතර පවතින තනි පුද්ගල ආදායම මත බදු පැනවීමටත්, ආයතනික ආදායම 30% ක් ලෙසත් විරුද්ධ විමට ප්රධාන හේතුවක් වන්නේ, මෙම පැහැදිලි බදු තවත් බද්දක් සඟවන බැවිනි. ව්යවස්ථාදායකයන්/ව්යාපාරයන් අතර ඇති සම්බන්ධයයි. මෙම නව යෝජිත බදු අනුපාත කිසිසේත් ඉහළ මට්ටමක නැත. මේ පිළිබඳ දත්ත, ලොව පුරා, ඕනෑම පාඨකයෙකුට ලබා ගත හැකි අතර, එක්සත් රාජධානියේ ඉහළම බදු අනුපාතය 45% සිට 40% දක්වා අඩු කළ විට, ස්ටර්ලින් කඩා වැටුණු බව සාධක කරුණකි.
ඇත්ත වශයෙන්ම, ව්යවස්ථාදායක ප්රචාරක දායකත්වයන් සහ වියදම් සඳහා සීමාවන් අනුගමනය කරන්නේ නම්, ධනවතුන්ට බදු ගෙවීම පහසු වනු ඇත. නමුත් ඔවුන් එයට කැමති නොවනු ඇත. සෘජු බදු වලින් සෘජු ලාභයක් නොලැබේ; මන්ත්රීවරයෙකුට මිලියන 15 ක් ලබා දී එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස දූෂිත වාසි ලබා ගැනීම වඩා ලාභදායී වේ.
ඒ නිසා අපි මේ යෝජනා සාකච්ඡා කර හොඳ රටක් ගොඩනඟා ගැනීමට අවස්ථාවක් ලබා ගනිමු.
leelagemalli / October 17, 2022
කිසිම සංවර්ධිත රටක පනවා ඇති බදු ගැන ශ්රී ලාංකිකයන්ට සාමාන්යයෙන් අවබෝධයක් නැති බව මම නිර්භීතව කියමි. හොඳ ආදායම් ලබන්නන් ද තම බදු මුදලින් ශ්රී ලංකා ආර්ථිකයට දායක විය යුතුය. කොච්චර නරක දේවල් තිබුනත් මිනිස්සුන්ට බදු වලට විරුද්ධව නැඟී සිටින්න දෙන්න එපා මොකද බදු නැතුව මිහිපිට එක රටක්වත් ඉස්සරහට යන්න බෑ. අද විපක්ෂය අත්වැල් බැඳගත යුත්තේ අපව එක පියවරක් ඉදිරියට තබන පොදු ජාතික ප්රතිපත්ති සමඟයි. අද මම දකින විදියට පාරේ යන බොහෝ දෙනාට තමන්ගේ අනාගතය ගැන හොඳ හැඟීමක් නැහැ. මිනිස්සු අතරමං වෙලා. එහෙත් අපරාධකාරී බලවේගවලම යහපත වෙනුවෙන් කටයුතු කිරීමට මාධ්ය සෑම උත්සාහයක්ම ගන්නා බව පෙනේ. මිනිස්සු හරියට දකිනවා නම් මහින්ද රාජපක්ෂව මින් ඉදිරියට ලංකාවේ රූපවාහිනී නාලිකා පෙන්විය යුතු නැහැ. ඔහු හිතාමතාම මේ ජාතිය නොමඟ යැව්වා.
/
leelagemalli / October 17, 2022
අහෝ, ජනතාවනි, අවදි වන්න. ඔවුන්ට නැවත වේදිකාවට පැමිණ එය මේ ජාතියේ ගැලරියට (70% වන) ඇමතීමට ඉඩ නොදෙන්න. ඒ කුපිත වූ මැර පිරිස, ඔවුන්ගේ මවුපියන්ගේ ස්මාරක කඩා බිඳ දැමූහ, ඔවුන්ට පණිවිඩයක් යවමින්, එම ජාතියම මහජනතාව වශයෙන් මැලේච්ච රාජපක්ෂට එරෙහිව නැගී සිටින බව ය. කෙසේ වෙතත්, බොහෝ මාධ්ය සත්ය කතා කිරීමෙන් වැළකී සිටීමට උත්සාහ කළහ. ඒවගේම මේ සැරේ Mlechcha media එක පාරක් මැරුන මේ ජාතිය තව දුරටත් විනාශ කරන්න පාර හදයි.
/